Thaise fatsoensnormen in de metro

Sinds ik aan het werk geslagen ben is mijn ritme rigoureus veranderd. Niet meer in bed liggen tot ik eens zin heb om eruit te gaan. Het alarm van mijn telefoon gaat om 6.15 af. Ik loop in een minuutje of tien naar het metrostation. Na zes haltes (een klein kwartier) verruil ik de metro voor de skytrain, die binnen een paar minuten de tweede halte bereikt, waar ik achterop een motorbike taxi stap, die me in 5 minuten naar Sinn Satorn Tower brengt. In totaal ben ik bijna een uur onderweg, want in overstappen en wachten gaat uiteraard ook wat tijd zitten.

Maar nog even over de metro. Als werkloze ken ik de metro, net als de skytrain, als een prettige en snelle manier om mij door Bangkok te verplaatsen. Helaas toont de metro 's ochtend vroeg ook een andere kant. Als ik aankom op station Rama 9, staan de Thai en een enkele farang al keurig in de rij op het perron (bovenste foto). Dat past perfect in het beeld van de Thai als beschaafd en beheerst volk. De metro stopt altijd op exact dezelfde plaats. De rails zijn afgesloten door een glazen wand met deuren, die automatisch opengaan als de metro op zijn plaats staat. Wel zo veilig. Op de vloer van het perron is aangegeven waar men zich in rijen op dient te stellen, zodat de naar buiten tredende mensen zich tussen de wachtrijen door kunnen begeven, waarna de wachtenden de metro in kunnen stromen. Mooi systeem, in theorie...

Jullie hebben vast allemaal wel eens beelden gezien van de metro's in de grote Japanse steden, waar de mensen opeengepropt zitten als de bekende sardientjes. Zo is het ook in de ochtend als 'mijn' metro aankomt (middelste foto). Twee haltes verder stopt de metro onder Sukhumvit, de drukste straat van Bangkok, waar men over kan stappen op de skytrain. Het feit dat ik vlak voor Sukhumvit in moet stappen, betekent dat de metro al bomvol zit. Zo vol dat er niemand meer bij kan als er niemand uitstapt. Daardoor moet je vaak wachten tot de tweede of derde metro tot je naar binnen kan. Om de drie minuten komt er een langs, dus dat is niet zo erg.

Wat wel erg is, is het volstrekt schaamteloze voordringen van de Thai. Ze staan keurig in de rij, en wachten ook netjes tot de mensen zijn uitgestapt. Daarna verdwijnt echter de beschaving. Je kan mijn verbazing en irritatie misschien voorstellen, de eerste keren dat ik dacht mooi vooraan te staan, en er ineens allerlei mensen zich langs mij heen wurmden, terwijl ik rustig stond in te schatten waar er een plekje voor mij was. Het is ieder voor zich op zo'n moment. Als er echt niemand meer bij lijkt te kunnen, is er vaak wel iemand die gewoon tegen de voorste mensen aan begint te duwen, zodat er toch wat ruimte ontstaat om zich naar binnen te persen. De meeste Thai hebben aan een klein gaatje immers genoeg. Zo had ik laatst moeite om mijn ontbijt binnen te houden, toe een keurig uitziende dame van middelbare leeftijd haar rug en schouders stevig tegen mijn maag duwde, waarop ik het iele meisje achter mij bijna vermorzelde. Het lijkt ze geen moeite te kosten om de blik tijdens deze onfatsoenlijke praktijken op standje stoicijns te houden.

Maar al doende leert men. Als ik tegenwoordig vooraan sta in de rij, schijfel ik tijdens het uitstappen alvast langzaam richting de deur en gaan mijn ellebogen op zij. Als ik uit mijn ooghoeken een inhaalmanouvre waarneem zet ik mij schrap en laat me niet op zij zetten. Net zoals een collega farang die mij vertelde, 'I am a big guy, I assume they have assessed the risk'. Na het binnenvechten, 'zooien' komt er nog net niet aan te pas, ga ik zoveel mogelijk wijdbeens staan, om mijn territorium nog enigzins te beschermen. Vervolgens kijk ik over de hoofden heen (onderste foto) en hoop dat we snel bij de tweede halte zijn, want na Sukhumvit is het ondergrondse leven weer draaglijk en kan de dag beginnen.