maandag 17 mei 2010

Van uw politiek correspondent

Toch maar weer even over de
politieke situatie, ook al verveel ik sommigen er wellicht mee. Omdat het een steeds grotere impact op mijn leefomstandigheden heeft. Omdat ik later wellicht nog eens terug wil lezen hoe ik het beleefd heb. Omdat het er naar uitziet dat het conflict nog lang zal duren.

Tot voor kort waren de problemen beperkt tot een duidelijk gedefinieerd gebied. De gewelddadigheden konden nog onder de noemer incidenten geplaatst worden. Dat mijn werk toevallig op steenworp afstand van de scheidslijn tussen rood en leger lag, was ongemakkelijk en in potentie gevaarlijk, maar zodra ik in de metro op weg naar huis zat, had ik er geen last meer van.

Sinds donderdag is de situatie veranderd. Gewelddadigheden zijn structureel geworden en vinden ook buiten het 'festivalterrein' van de red shirts plaats. Vandaag ging ik even richting centrum en zag ik de dikke rookpluimen boven de hoogbouw uitkomen. Mijn sportschool was voor de zekerheid gesloten en een rondje joggen in het park was ook niet mogelijk. Tijdens mijn wandeling terug naar huis hoorde ik met grote regelmaat explosies en beschietingen. De regering heeft maandag en dinsdag tot vrije dagen uitgeroepen. Een soort ijsvrij, maar dan anders.

Hoe heeft het allemaal zover kunnen komen? Thailand wordt sinds jaar en dag beheerst door een selecte kliek, die de arme plattelandsbevolking volledig buiten spel houdt. Deze accepteert het niet langer.

De red shirts schreeuwen al twee maanden om democratie in Bangkok. Premier Abhisit heeft meerdere malen verkiezingen aangeboden, in combinatie met een pakket aan veranderingen die de armen ten goede komen. Indien democratie en economische vooruitgang voor het volk daadwerkelijk bovenaan de agenda van de leiders van de red shirts stonden, hadden ze dit aanbod geaccepteerd. Ze hebben echter niet eens serieus onderhandeld.

Hun grote leider Thaksin verblijft in het buitenland omdat hij tot een gevangenisstraf veroordeeld is. Bovendien is ruim de helft van zijn vermogen door rechters geconfisceerd. Hij heeft niets aan democratische processen. De enige manier voor hem om terug te keren, lijkt een machtsgreep.

Zijn handlangers, die in Bangkok de demonstraties leiden, hebben inmiddels ook zware straffen boven hun hoofd hangen, vanwege hun verantwoordelijkheid voor de illegale bezetting van het centrum en daaruit voortkomen ongeregeldheden. Ook zij zullen de dans niet ontspringen indien democratie zijn beloop krijgt.

De in rode shirts gehulde demonstranten worden al weken lang geindoctrineerd door dagelijkse speeches. Propaganda met een hoofdletter P, ik heb het zelf aangehoord. Je kunt van de grotendeels onopgeleide menigte niet verwachten dat ze het woord democratie kunnen spellen, laat staan dat ze bevatten wat er allemaal gebeurt.

Het leger is veel te laks geweest en heeft het al die tijd laten gebeuren dat mensen en goederen vrijelijk in en uit de rode zone konden bewegen. De red shirts hebben de zaken grondig aangepakt en zichzelf goed geinstalleerd, waardoor het nu moeilijk is om ze zonder geweld weg te krijgen, met de nu dagelijks oplopende dodentallen tot gevolg.

Het gebied is nu dan toch hermetisch afgesloten en de red shirts zullen waarschijnlijk stukje bij beetje worden verdreven. Maar dan? Zal het geweld vervolgens in de provincies oplaaien, waar de terroristen door de grotere spreiding moeilijker te bedwingen zijn? Krijgen we willekeurige aanslagen in Bangkok? Gaat het leger de macht weer overnemen, net als in 2006 toen ze ondubbelzinnig aantoonden van regeren geen kaas te hebben gegeten?

De red shirts willen nu ineens praten over een oplossing. Too little, too late, wat premier Abhisit betreft. Hij is lange tijd coulant geweest ten aanzien van de illegale bezetting van het centrum, die enorme economische schade aanricht. Hij heeft zijn hand aangereikt en een heel pakket aan actiepunten aangeboden, zeer tegen de zin van zijn eigen partij. De red shirts wilden die wel accepteren, maar weigerden de bezetting van het centrum te staken.

Dat is tekenend voor hun I want it all, and I want it now mentaliteit. Ze roepen op tot democratie, maar tonen zich volledig onbereid tot enig compromis. Als je alle handelingen van de red shirts leiding tijdens de afgelopen maanden op een rijtje zet, kun je volgens mij alleen maar concluderen dat ze uit zijn op een machtsovername. Je kunt van de regering met geen mogelijkheid redelijkerwijs verlangen dat ze met alle eisen akkoord gaan. Nu schreeuwen de rebellen letterlijk moord en brand, omdat de regering orde op zaken probeert te stellen. De regering heeft echter de plicht om de orde te handhaven en anarchie tegen te gaan.

Ik begrijp de frustratie van de arme bevolking. De gevestigde orde heeft ze al generaties lang in hun sop laten gaar koken. Hoewel de aanstelling van Abhisit volgens mij niet onrechtmatig was, vind ik hun eis tot nieuwe verkiezingen legitiem. Thailand moet een nieuwe start maken. Het zal lang duren om de cultuur van corruptie en klassejustitie uit te bannen, maar je moet ergens beginnen en de tijd is er rijp voor, nu het volk steeds mondiger wordt en er moderne leiders als Abhisit opstaan.

De leiders van de red shirts hebben er echter voor gekozen om de handreiking van Abhisit niet te accepteren. Gedreven door eigenbelangen, dat staat voor mij als een paal boven water. Daarmee laten ze Abhisit en zijn regering geen andere keuze dan hard op te treden, en wordt de kloof binnen de Thaise samenleving nog groter dan hij al was. Wellicht zullen de ontwikkelingen leiden tot het aftreden van Abhisit. Onder een opvolger zullen de red shirts ongetwijfeld minder goed af zijn.

Thailand had dit jaar een belangrijke stap vooruit kunnen maken richting een moderne, rechtvaardige samenleving. De red shirt leiders hebben de belangen van hun aanhang echter verkwanseld en gebruiken ze bijna letterlijk als menselijk schild om zich niet te hoeven verantwoorden voor hun rol in de huidige chaos. Daarmee storten ze het land in een diepe crisis, waaruit momenteel niemand een uitweg lijkt te zien.

Tot zover Ferry Mingelen vanuit Bangkok. Over naar de studio in Hilversum.

Geen opmerkingen: